The Girls' Voices

 Deze keer komen de meiden zelf aan het woord. En wel zij die meedoen met de schilderles. Richard is een kunstenaar, hij is de docent. Vaak wordt er gewerkt aan een serie, en volgt daarop een expositie. Door de coronamaatregelen moet de eerstvolgende expositie helaas op zich laten wachten. Maar er is vast een video gemaakt.

Je hoort de meiden en vrouwen zelf vertellen over hun inspiraties en frustraties. Aan de teksten is hard gewerkt, ik heb er iets van meegekregen. Wat ga ik zeggen, en hoe kan ik het zeggen. Hoe goed voordragen. En dan vertalen. Het resultaat is zonder meer indrukwekkend: via het schilderen en het nadenken hebben ze een bijzondere diepgang bereikt. Ik maak ze vaak anders mee: in en om huis zijn het soms vooral giebelmeiden. En gelukkig maar, het zijn meiden zoals overal ter wereld. Maar de aanraking met kunst en verbeelding geeft stimulans en concentratie die ruimte maakt.

De meesten van hen ken ik, van sommigen weet ik iets meer. We spreken maar heel soms over vluchtverhalen en over andere ervaringen, zoals terugkerende nachtmerries en frustraties. Niet vaak. Ik ben hier  - wij zijn hier - om ruimte voor hen te maken die zij zelf vormgeven. Het is geen therapeutische plek, maar ervaringen kunnen therapeutisch zijn. 

Fateme, de eerste aan het woord in de video, beschrijft dat heel mooi. Je hoort in de verhalen ook de kracht van de ervaring wanneer je iets nieuws ontdekt. Wanneer je als meisje en vrouw opgroeit met een laag zelfbeeld - zoals in sommige culturen - , dan zijn er  werelden te winnen. Soms was de Afghaanse cultuur mede reden voor de vlucht - ik schreef er eerder over. Soms zal die culturele druk hier extra gevoeld worden. Wat eerst geen keuze was, lijkt er nu wel een te zijn. Ik vroeg het aan twee meiden (10 en 14 jaar): 'Je draagt geen hijab (hoofddoek). Twee maanden geleden deed je dat wel. Vertel.'  En het antwoord was beslist: 'Ik wilde dit niet meer. Ik zei het tegen mijn ouders: ik doe het niet meer. En dat was ok.' Soms met de toevoeging: 'We zijn nu in Europa, je bent vrij om te kiezen.' Het verhaal vertelt niet of dit werkelijk altijd zo soepel gaat, of dat er iets van stemverheffing voor nodig is. De druk van familie, van tantes en ooms, kan groot zijn. Ook nog hier. Onze safe space is een vrijplaats die evenzeer dat soort spanningen bloot kan leggen. Niet alle meiden mogen of willen hier komen. Te vrij, te westers.

 

De schilderlessen en overige kosten worden door de Oecumenische werkplaats Naomi in Thessaloniki mogelijk gemaakt. De diakonie van de Johanneskerk ondersteunt deze organisatie. Als je dat ook wilt, lees hier, hoe.