Compagnon aan de rand van Europa -

Ik ben weer thuis. Mooi thema: thuis. In een van de eerste posts schreef ik dat veel vluchtelingen er iets van proberen te maken: een gezellige voortuin, een extra bowsel/kamer, een voortuintje, groente, bloemen. En dat een slecht teken is: ze wonen er al lang, te lang. Ik keer terug naar die gedachte: mensen zijn hier gaan wonen - omdat dit voor hen nu de beste optie is. En ze maken er iets eigens van, een thuis. Wat voor mij stoffig, krakkemikkig, soms vuil en zeker chaotisch is, dat is hun thuis.  Ik zie de politieke onwil en onmacht van Europa, beschamend voor mij Europeaan. Ik zie de slechte hygiënische omstandigheden, het slechte eten. Het gebrek aan privacy, toekomst en mogelijkheden;  ik zie intimidatie en eindeloze vertraging. Ik zie de beroerde tentjes, soms maar kort bewoond, maar soms maandenlang bewoond door een gezinnen, kleine kinderen.  De laatste weken groeide mijn boosheid, schaamte en verdriet alleen maar. Bij mijn afscheid dringt zich op: ik ga naar huis, maar d

Het is winter in Griekenland. De wind laat de kerstballen slingeren, de lichtjes spiegelen in de regenplassen, en er valt geen sneeuw, maar bladeren des te meer. Onze safe space is een eiland naast het grauwe en inmiddels klamme kamp. Met het slechte weer komen sommige meiden elke dag even opwarmen. Ze kunnen een paar uur van de dag warm en droog zitten, terwijl hun ouders en broers in het kamp in de tent zitten. De containers zijn warm en droog, de grote VN-tenten zijn redelijk, met een kacheltje. Maar er wonen nog steeds vele mensen, waaronder gezinnen, in kleine vakantietentjes zonder verwarming. Er zijn vele kleine verhalen van mensen: de Griekse vrouw die me over de vluchtverhalen van haar familie vertelt. Zij is met deze verhalen opgegroeid; haar grootouders en familie horen bij de Griekse minderheid in Turkije, Bulgarije of Servië, die begin 20 e eeuw verdreven werden en gedwongen naar Griekenland moesten verhuizen. Zij vertelt ook van haar vriendin op het eiland Chios. Op d

Griekenland is natuurlijk prachtig, maar veel van dat prachtigs is nu onbereikbaar. Kerken zijn dicht, restaurants doen hooguit aan afhalen, opgravingen en musea zijn dicht. Na 21.00 is ook de afhaaltent dicht, dan gaat de avondklok in. Gelukkig is het bijna altijd mooi weer, overdag is buiten zijn geen straf, net als deze zonsondergang. Tot zover onze eigen bubbel. En wij zitten hier elke dag in de vluchtelingen-bubbel. Na ja, in een klein deel van het grote verhaal van al de mensen onderweg, op de vlucht, op zoek naar veiligheid, op adempauze. Wat begint met de chaos van de vlucht, komt in een iets minder chaotische orde terecht. Een uitleg:  Mensen die op de vlucht zijn   -   sommigen zeggen: die onderweg zijn ( people on the move )   - hebben recht op hulp en veiligheid. Daarnaast hebben ze het recht om zich te laten registreren en asiel aan te vragen. In ons camp heb je mensen die net aangekomen zijn, en velen die geregistreerd zijn en ergens in het proces zitten. Daarnaast o

  Deze keer komen de meiden zelf aan het woord. En wel zij die meedoen met de schilderles. Richard is een kunstenaar, hij is de docent. Vaak wordt er gewerkt aan een serie, en volgt daarop een expositie. Door de coronamaatregelen moet de eerstvolgende expositie helaas op zich laten wachten. Maar er is vast een video gemaakt. Je hoort de meiden en vrouwen zelf vertellen over hun inspiraties en frustraties. Aan de teksten is hard gewerkt, ik heb er iets van meegekregen. Wat ga ik zeggen, en hoe kan ik het zeggen. Hoe goed voordragen. En dan vertalen. Het resultaat is zonder meer indrukwekkend: via het schilderen en het nadenken hebben ze een bijzondere diepgang bereikt. Ik maak ze vaak anders mee: in en om huis zijn het soms vooral giebelmeiden. En gelukkig maar, het zijn meiden zoals overal ter wereld. Maar de aanraking met kunst en verbeelding geeft stimulans en concentratie die ruimte maakt. De meesten van hen ken ik, van sommigen weet ik iets meer. We spreken maar heel soms over vluc

  Lesgeven: een puzzel voor gevorderden Sinds een week is het aantal lessen flink opgeschroefd. Ik gaf langer les, maar met de komst van nieuwe vrijwilligers hebben we een tandje bijgezet en een plan voor vier weken gemaakt. Een geval van ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het kan’ (Pippi Langkous). En dan gaat het niet alleen om het lesgeven, we zijn namelijk ook schooldirecteur, roosteraar en concierge, en en … Dus een weekplan opgesteld, gebaseerd op wat we ongeveer weten van de behoefte en van onze vaardigheden. Toen hebben we in het camp van deur tot deur uitnodigingen uitgedeeld, voor vrouwen en meiden vanaf 10 jaar. Tot ze op waren; de laatste zijn we in een kluwen van mensen kwijtgeraakt. We konden hen met moeite op corona-afstand houden. De behoefte is een mix uit noodzaak, nieuwsgierigheid of verveling – zoals ik vertelde, gaan de bewoners niet naar school gaan tijdens deze lockdown. Dan worden de studenten ingeschreven. Dit is een raadselachtig gebeuren: er

Tja, en dan kun je geen kant meer op. Nog wel aan het werk, maar geen ontspanning meer buiten de deur. De regels zijn strenger, we gaan nu met een A4tje met stempel de deur uit met de reden waarom we naar buiten gaan: we helpen anderen, dan mag het. Niet dat iemand werkelijk controleert. Er zijn geen volle auto’s meer, maar enkel twee mensen per auto. We wonen met acht volwassenen op een kluitje, delen bad- en soms slaapkamer, zijn de hele dag bij elkaar maar mogen niet samen in de auto. Tja. Dan maar met de bus naar het werk. Kost veel tijd, maar het lukt wel. Het leuke is dat we dichterbij de mensen zijn: in de bus van het station rechtstreeks naar het kamp ontmoeten we bekenden. Soms wachten ze met ons aan de bushalte tot de bus er is, en zwaaien dan pas gedag. We delen nog net iets meer elkaars leven. Buiten ons gebouw staat een politiebusje te posten, d.w.z. twee agenten zitten zich te vervelen. We letten extra op de aantallen – geen kluiten kinderen naar buiten, maar enkel klei